„Tyflopedagogika wobec współczesnej przestrzeni edukacyjno-rehabilitacyjnej”. Prezentacja książki - Izabela Galicka

Książka ta jest przemyślanym i objętościowo dość pokaźnym kompendium wiedzy na tematy tyflologiczne i tyflopedagogiczne. Definiuje miejsce tyflopedagogiki wśród innych nauk we współczesnym świecie, jak również określa jej współistnienie z edukacją i rehabilitacją (rewalidacją) wzroku. Materiały zawarte w trzynastu artykułach różnych autorów są pogrupowane w trzech blokach tematycznych. Większość artykułów przygotowali autorzy związani z Akademią Pedagogiki Specjalnej w Warszawie; redakcję książki objęły panie: Kornelia Czerwińska, Małgorzata Paplińska i Małgorzata Walkiewicz-Krutak.

Pierwszy blok nosi tytuł „Tyflopedagog – Tyfloedukacja – Tyflodydaktyka”. Dowiadujemy się z niego między innymi, jakimi cechami powinien się wyróżniać przyszły nauczyciel niewidomych. Mamy też historyczny przegląd opieki nad niewidomymi na terenie Polski ze szczególnym uwzględnieniem „Dzieła Lasek”. Możemy także przeczytać, co odróżnia możliwości poznawcze osób z dysfunkcją wzroku od ludzi z prawidłowym widzeniem, w jaki sposób ograniczenie wzroku determinuje życie psychiczne i społeczne jednostki. Wreszcie możemy zastanowić się wraz z autorami nad zaletami i wadami edukacji włączającej i segregacyjnej, nad perspektywami tych obydwu możliwości w warunkach polskich.

Drugi blok jest zatytułowany „Technologie w edukacji i komunikacji uczniów z niepełnosprawnością wzroku – szanse i zagrożenia”. Autorzy rozważają w nim specyfikę mentalną młodych osób z dysfunkcją wzroku i ich umiejętności radzenia sobie w cyfrowym świecie. Zmiany technologiczne wywierają olbrzymi wpływ na sposoby uczenia się, komunikacji i spędzania wolnego czasu, np. na portalach społecznościowych. Wszystko to dotyczy także niewidomych, którzy dzięki sprzętowi udźwiękawiającemu mają możliwości uczestnictwa w życiu społeczeństwa informacyjnego. Jednocześnie autorzy dostrzegają swoisty paradoks – młodzi ludzie tracą umiejętność czytania brajlem na rzecz posługiwania się komputerem. Zmienia się także struktura spędzania czasu – monitor komputera sprzyja swoistej izolacji w domowym zaciszu, co obniża potrzebę autentycznej integracji z rówieśnikami w realnym życiu. To wszystko implikuje także zmianę percepcji i predyspozycji mentalnych, w tym również metody nauki i adaptacji wiedzy.

Trzeci blok artykułów nosi tytuł „Osoba z niepełnosprawnością wzroku na drodze ku samodzielności – obszary wsparcia”. Jest poświęcony zarówno osobom niewidomym, jak i słabowidzącym. Autorki dokonują przeglądu kryteriów, według których określa się ślepotę i słabowzroczność. Przedstawiają także zestaw najróżniejszych pomocy optycznych i nieoptycznych dla słabowidzących, co ma dla tej grupy duże znaczenie informacyjne i praktyczne. Trzy ostatnie artykuły podejmują zagadnienia orientacji w przestrzeni ludzi z dysfunkcją wzroku i jej znaczenia dla ich samodzielności. Orientacja przestrzenna i jej trenowanie są czymś wręcz podstawowym dla ludzi niepełnosprawnych wzrokowo. Autorki zastanawiają się nad czynnikami, które decydują o jej największej efektywności, rozważają też różnorodność treningów w zależności od grupy wiekowej i stopnia utraty wzroku. Dla mnie osobiście niezwykle przydatne okazały się szczegółowe instrukcje, jak posługiwać się białą laską.

Książka „Tyflopedagogika wobec współczesnej przestrzeni edukacyjno-rehabilitacyjnej” jest obszernym zbiorem wiedzy na temat zagadnień zdrowotnych, psychologicznych, kulturowych i także praktycznych dotyczących osób z dysfunkcją wzroku. Wiedzy, warto dodać, współczesnej, ale opartej też na wieloletnich doświadczeniach. To także dobry przykład interdyscyplinarności w nauce służącej człowiekowi. Pozycję tę powinni przeczytać wszyscy ci, którzy w swoim życiu czy pracy zmagają się z problemami słabowzroczności. Pewną barierą, przynajmniej na początku, może być język, gdyż książka jest utrzymana w stylu naukowym, jednakże ze względu na jej wartość merytoryczną naprawdę warto podjąć ten trud.

Izabela Galicka, filolog polski i kulturoznawca, pracownik Fundacji „Trakt”

„Tyflopedagogika wobec współczesnej przestrzeni edukacyjno-rehabilitacyjnej”. Redakcja naukowa: Kornelia Czerwińska, Małgorzata Paplińska, Małgorzata Walkiewicz-Krutak, Wydawnictwo APS, Warszawa 2015

Błąd: Nie znaleziono pliku licznika!Szukano w Link do folderu liczników

Artykuł publikowany w ramach projektu „TYFLOSERWIS 2016 - INTERNETOWY SERWIS INFORMACYJNO-PORADNICZY", dofinansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Dodano: 02-01-2017 10:53:56