Treść strony
INTELIGENCJA EMOCJONALNA (Część 9) Emocje: czuję i kieruję. Radość - Anna Kowalska
Zazwyczaj człowiek chce, żeby jego życie napełniało się sytuacjami wywołującymi uśmiech, czyli właśnie przejaw radości. To pożądana emocja. Przeżywamy ją, kiedy spotyka nas coś pozytywnego. Ale czy zawsze umiemy ją wyrażać golf.html , czy pozwalamy sobie na radość, czy umiemy znaleźć w sobie szczęście?
No i co się tak cieszysz?
Zdarza się, że wesoły niepełnosprawny dziwi otoczenie, jakby tej grupie nie wypadało, bo przecież taka nieszczęśliwa. Chociaż zdarza się usłyszeć „nie będę się tak cieszyć, bo kto wie, jeszcze się coś nie uda”. To tak jakby wstydliwe było cieszyć się, a potem stracić to, co było powodem radości. Cieszył się, cieszył i, proszę bardzo, też go los dosięgnął i zabrał powód do radości. A było się tak cieszyć?! Radość oznaczałaby według ludzi wygłaszających takie sądy – naiwność. Poważni ludzie zachowują spokój wobec radości świata tego. No, ale czego by nie powiedzieć, radość jest przyjemna. Towarzyszy jej pobudzenie w postaci zadowolenia, satysfakcji, euforii, poczucia szczęścia.
Mimo to, tak jak inne emocje, tłumimy i radość, bo niepoważna, bo nie wypada, bo się ośmieszę tym śmiechem, podskakiwaniem z radości. Powiedzą, że niewidomi są jacyś niepoważni, dziecinni. Ciekawe, że radość to emocja, której przeżywanie zostawiamy chętnie dzieciom. Wtedy na jej miejscu pojawia się przyjemność. Przyjemność też nic złego. Często mówimy, że trzeba sobie sprawiać małe przyjemności, jakbyśmy czuli, że przyjemności są małe, często chwilowe. Gdzie im tam do szczęścia. Przyjemność to stan związany z zaspokojeniem potrzeb i zmysłów o fizjologicznej genezie, np. smaczne jedzenie. Jest ona łatwa do wywołania i zauważenia. Nie wymaga też dużego wglądu w siebie. Co innego szczęście. Wszyscy go sobie życzymy przy wszystkich możliwych okazjach.
Jak wiśnie i cebula
Szczęście to stopień, w jakim lubimy swoje życie. Jesteśmy szczęśliwi, kiedy mamy satysfakcję z tego, co robimy w życiu i kiedy mamy wiele pozytywnych uczuć i przyjemności. Człowiek szczęśliwy to raczej ktoś, kto doświadcza przyjemnych emocji często i niekoniecznie intensywnie. W starej piosence śpiewano, że szczęście trzeba rwać jak świeże wiśnie, czyli inna wersja hasła: carpe diem [chwytaj dzień].
Cebulowa teoria szczęścia J. Czapińskiego mówi, że szczęście ma trzy warstwy. Pierwszą jest wola życia, czyli biologiczna siła do trwania i radzenia sobie na co dzień. Drugą warstwą jest ogólne dobre samopoczucie – dobrostan. Trzecia warstwa cebuli szczęścia, ta zewnętrzna, to ocena bieżących wydarzeń. To, co się dzieje w życiu, dotyka, czasem zarysowuje, najpierw zewnętrzną łupinę cebuli, czyli bieżącą ocenę zdarzeń, ponieważ jest oceniane przez mózg racjonalny i emocjonalny. Wtedy nasze aktualne poczucie szczęścia może zostać zachwiane. Jeśli dalej dzieje się źle, zachwieje się nasze ogólne poczucie, że jesteśmy ludźmi szczęśliwymi. Rdzeń, czyli wola życia, nie ulega zniszczeniu pod wpływem wydarzeń. Chroni nas to przed depresją. Radość może towarzyszyć nam w drodze od małych przyjemności, przez poczucie szczęścia, do niekontrolowanych euforii. Skutki tych ostatnich odczuwają nasze rachunki bankowe obciążane nadmiernie pod ich wpływem.
Ludzie inteligentni emocjonalnie nie tłumią radości. Wiedzą, kiedy się cieszą, co sprawia im przyjemność i pozwalają sobie na przyjemności, które są może nie największym, ale jednak składnikiem szczęścia. Potrafią korzystać ze swoich zasobów, nie nadwyrężając ich.
Ćwiczenie:
Przypomnij sobie osobę, osoby, których radość widziałeś w bieżącym tygodniu: dzieci na placu zabaw, młodzież wracającą ze szkoły, kobietę kupującą piękną sukienkę przeglądającą się z radością w lustrze.
Jakie myśli ta sytuacja wywołała?
Ćwiczenie:
Jakie przysłowia dotyczące radości sobie przypominasz?
Co mówili Twoi rodzice, dziadkowie, nauczyciele, kiedy okazywałeś radość?
Jeśli jesteś rodzicem, czy mówisz to, co słyszałeś o radości w dzieciństwie swoim dzieciom, podopiecznym, znajomym?
Ćwiczenie:
Pomyśl o tym, co sprawiało Ci radość w dzieciństwie. Jakie ta aktywność miała cechy?
Co obecnie sprawia Ci przyjemność, radość? Jakie cechy ma obecnie sprawiająca radość sytuacja?
Ćwiczenie:
Przypomnij sobie sytuacje z ubiegłego tygodnia, które wywołują uśmiech.
Uśmiechnij się.
Ćwiczenie:
Pomyśl o sytuacjach, w których w euforii podjąłeś działania: zakupy, nowe kontakty, podróże w nieznane. Opisz ich skutki. Czy ze wszystkich konsekwencji jesteś zadowolony.
Przyszła pora na podsumowanie. Omówiliśmy rolę emocji. Na koniec zastanówmy się, kim jest człowiek inteligentny emocjonalnie.
Ludzie charakteryzujący się wysokim współczynnikiem inteligencji emocjonalnej to nie są ci, którzy ster swojego życia oddali emocjom. Uczucia pomagają im właściwie ocenić siebie i otoczenie. Są taktowni. A to sprawia, że radzą sobie w sytuacjach zarówno zawodowych, jak osobistych. To te osoby, o których nie powiesz „słonie w składzie porcelany”, ponieważ poruszają się w świecie zgodnie z zasadami komunikacji pełnej szacunku dla siebie i innych. Inteligentni emocjonalnie są cierpliwi. Wiedzą, że sukces wymaga wytrwałości. Porażki ich nie załamują i nie odwodzą od realizacji ważnego celu. Wiedzie się im, nie dlatego, że są w czepku urodzeni, tylko dlatego, że pracują ciężko, systematycznie na swoje powodzenie. Nie zapominają o relacjach z ludźmi. Są empatyczni. Co oznacza, że są uważni. Posiadają zdolność odczuwania emocji innych na podstawie ich mimiki, gestu, sposobu zachowania, tonu głosu. Zniechęcasz się już? Mimika przecież Tobie, osobie niewidomej, nie pomoże w odczytaniu czyjegoś uczucia. Ale inteligencja emocjonalna to zdolność radzenia sobie także w sytuacjach trudnych, niestandardowych. Masz kilka innych sygnałów, które pozwolą na poznanie tego, jak czuje się rozmówca. Może najprościej: „nie wiem, co czujesz w tej sytuacji, a nie chciałbym cię urazić, powiesz mi?” Inteligentny emocjonalnie wie, że ludzie są różni, że to, co podoba się jednemu, drugiego może denerwować. Toteż nie stosują sztywnych schematów. Są otwarci. Pozwala to im zauważać, co dzieje się w danej sytuacji i reagować nie na to, co sobie myślą o danym zdarzeniu i człowieku, tylko na to, co się istotnie dzieje. Czerpią ze stałej, sprawdzonej wiedzy o świecie, ale rozumieją, że Ziemia to się jednak kręci wokół Słońca, a nie stoi w miejscu. Wiedzą, że jeśli jeden pan konduktor nie był miły i bezpodstawnie podważał zasadność wydania orzeczenia o niepełnosprawności, to nie znaczy, że kolejny zachowa się podobnie. Inteligentni emocjonalnie korzystają z życia, ponieważ są świadomi, zarówno swoich emocji, planów i potrzeb, jak i emocji, potrzeb innych. Te pierwsze znają. O te drugie potrafią zapytać.
TEST SPRAWDZAJĄCY WIEDZĘ
1. Radość jest emocją, którą warto:
a) tłumić, bo zakłóca racjonalne myślenie,
b) przeżywać, ponieważ jest przyjemna,
c) wypierać, ponieważ poważni ludzie nie okazują oznak radości,
d) przeżywać i korzystać z jej pozytywnej energii (prawdziwa).
2. Cebulowa teoria szczęścia mówi, że:
a) szczęście jest tylko chwilowe i nie należy ulegać poczuciu szczęścia,
b) szczęście przychodzi z zewnątrz i nie mamy wpływu na jego występowanie,
c) poczucie szczęścia składa się z warstw, a zdarzenia zewnętrzne dotykają dwóch pierwszych (prawdziwa),
d) szczęście jest związane z ogromnym wysiłkiem woli życia.
3. Przyjemność jest stanem:
a) chwilowym (prawdziwa),
b) związanym z zaspokojeniem potrzeb,
c) związanym ze stabilną sytuacją życiową,
d) jest stanem koniecznym do przeżywanie szczęścia.
LISTA UCZUĆ I STANÓW EMOCJONALNYCH
akceptacja,
bezradność, ból,
ciepło, czułość,
euforia,
fascynacja, furia,
głód, gniew,
irytacja,
lęk, litość,
miłość,
nadzieja, niechęć, nienawiść, niepewność, niepokój, nieufność, niezadowolenie,
obawa, odrzucenie, onieśmielenie,
panika, pożądanie, poczucie bezpieczeństwa, poczucie krzywdy, poczucie mocy, poczucie niższości, poczucie winy, podziw, pogarda, pogoda ducha, przyjemność, pragnienie, przerażenie, przygnębienie, przyjaźń, przykrość,
radość, rozżalenie, rozczarowanie, rozdrażnienie, rozpacz,
samotność, serdeczność, smutek, spokój, strach, sympatia,
tęsknota,
ufność, ulga, upokorzenie,
wściekłość, wrogość, wstyd,
złość, zażenowanie, zachwyt, zakłopotanie, zatrwożenie, zawiść, zazdrość, zdenerwowanie, zranienie, zwątpienie,
żal, życzliwość.
Koniec części dziewiątej i ostatniej.
Anna Kowalska – mgr psychologii, psychoterapeuta, jobcoach
Błąd: Nie znaleziono pliku licznika!Szukano w Link do folderu liczników
Artykuł publikowany w ramach projektu „TYFLOSERWIS 2018–2021 INTERNETOWY SERWIS INFORMACYJNO-PORADNICZY", dofinansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.
Dodano: 26-03-2019 16:16:02
