Treść strony

Podaruj nam 1,5 procent swojego podatku

 

Nowy wzór legitymacji osoby niepełnosprawnej (stan prawny: październik 2017 r.) - Dominika Buchalska

Z dniem 1 września 2017 r. weszła w życie nowelizacja rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2015 r. poz. 1110). Rozporządzenie to przede wszystkim wprowadza nowy wzór legitymacji osoby niepełnosprawnej. Warto więc zapoznać się z nowymi regulacjami w tej materii.

Na wstępie wskazać należy, że rozporządzenie w nowym brzmieniu wskazuje, iż legitymację osoby niepełnosprawnej wystawia, nie jak dotąd starosta, ale Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Bardzo istotna zmiana dotyczy samej treści oraz wyglądu legitymacji osoby niepełnosprawnej.

Dotąd na wniosek osoby zainteresowanej – niepełnosprawnej ubiegającej się o legitymację osoby niepełnosprawnej lub na wniosek przedstawiciela ustawowego dziecka niepełnosprawnego – w dokumencie tym mógł zostać umieszczony symbol przyczyny niepełnosprawności. Oznaczało to, że jeśli osoba niepełnosprawna nie życzyła sobie, by legitymacja zawierała kod przyczyny niepełnosprawności wskazujący na rodzaj schorzenia, ta informacja nie musiała się w treści legitymacji znaleźć.

Obecnie przepisy idą jeszcze dalej. Otóż w przypadku osób zaliczonych do jednego ze stopni niepełnosprawności, w legitymacji wpisywany będzie stopień tej niepełnosprawności na wniosek osoby zainteresowanej lub odpowiednio jej przedstawiciela ustawowego. Mamy więc do czynienia z sytuacją, że stopień niepełnosprawności, jak również (tak jak dotąd) symbol przyczyny niepełnosprawności, w legitymacji nie będzie ujawniany. Dopiero wniosek zainteresowanego będzie powodował, że żądane i wskazane we wniosku informacje dotyczące stopnia i przyczyny niepełnosprawności, będą się mogły w legitymacji osoby niepełnosprawnej pojawić.

Ta zmiana jest istotna i warto o niej pamiętać. Dotyczy to zwłaszcza osób z problemami wzroku, które często posługują się legitymacją osoby niepełnosprawnej przy dokumentowaniu prawa do korzystania z ustawowo zagwarantowanych uprawnień. Dobrym przykładem tego są przepisy regulujące uprawnienia do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego.

Pamiętajmy, że osoby z problemami wzroku zaliczone do znacznego stopnia niepełnosprawności korzystają z innych ulg niż osoby niepełnosprawne ze znacznym stopniem niepełnosprawności z tytułu innych niepełnosprawności.

Przypomnijmy, że osoby niewidome zaliczone do znacznego stopnia niepełnosprawności korzystają z ulgi w wysokości:

a) 93% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach osobowych oraz autobusowego w komunikacji zwykłej (osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności z innych przyczyn mają ulgę w wysokości 49%);

b) 51% przy przejazdach środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego w pociągach innych niż osobowe oraz autobusowego w komunikacji innej niż zwykła (niepełnosprawni o znacznym stopniu niepełnosprawności z innych przyczyn – 37% ulgi).

Podobna sytuacja ma miejsce w odniesieniu do osób zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z tytułu dysfunkcji wzroku. Tej grupie przysługują ulgowe przejazdy środkami publicznego transportu kolejowego i autobusowego (w relacjach międzymiastowych) w wysokości 37%, podczas gdy niepełnosprawni o umiarkowanym stopniu z tytułu innych niepełnosprawności z ulg przejazdowych już nie korzystają.

Wskażmy też, że rozporządzenie – określające rodzaje dokumentów, które mogą być podstawą korzystania z wyżej wskazanych ulgowych przejazdów – wyraźnie stanowi, że dokumentami poświadczającymi uprawnienia osób niewidomych uznanych za osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji jest m.in. legitymacja osoby niepełnosprawnej stwierdzająca znaczny stopień niepełnosprawności z powodu stanu narządu wzroku.

Podobnie ma się sprawa w odniesieniu do osób niewidomych zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Jeśli okazują one przy kontroli legitymację osoby niepełnosprawnej, to musi ona wskazywać stopień niepełnosprawności oraz przyczynę niepełnosprawności – stan narządu wzroku.

W tej sytuacji legitymacja osoby niepełnosprawnej bez wskazania stopnia oraz przyczyny niepełnosprawności nie będzie mogła być wykorzystana podczas kontroli biletów jako dokument potwierdzający prawo do ulgowego przejazdu. Mając legitymację bez wskazania stopnia lub symbolu przyczyny niepełnosprawności, trzeba będzie przedłożyć osobie kontrolującej inny dokument wskazany w przepisach prawa (np. samo orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, gdzie stopień i przyczyna są wskazane) wraz z dokumentem tożsamości).

Jeśli chodzi o samą legitymację, to od września zmienił się wzór tego dokumentu. Dotychczas była to papierowa karta o wymiarach 82 na 105 milimetrów. Legitymacja miała kolor biały. Według obowiązujących od września br. regulacji legitymacja osoby niepełnosprawnej to spersonalizowana karta wykonana z poliwęglanu, czyli jest to karta plastikowa (nie jak dotąd papierowa), co sprawia, że będzie bardziej wytrzymała i nie będzie się niszczyła tak łatwo jak dotąd. Zmieniły się także wymiary legitymacji. Obecnie wynoszą one 54 na 85,6 milimetrów, a zatem legitymacja osoby niepełnosprawnej ma format dokładnie taki sam jak dowód osobisty.

`Na dokumencie znajduje się napis: LEGITYMACJA OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ, a także napisy w języku francuskim CARTE D’IDENTITE D’UNE PERSONNE HANDICAPEE oraz w języku angielskim DISABLED PERSON IDENTIFICATION CARD.

Na dokumencie zarówno dokumentującym niepełnosprawność (w przypadku osób do 16. roku życia), jak i stopień niepełnosprawności ma znajdować się fotografia posiadacza legitymacji o wymiarach 25 x 30 mm (tło jasno-białe). Fotografia ma odzwierciedlać aktualny wizerunek osoby, w chwili składania wniosku o wydanie legitymacji, przedstawiający osobę bez nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami.

Jednakże w przypadku osoby z wrodzonymi lub nabytymi wadami narządu wzroku fotografia może przedstawiać osobę w okularach z ciemnymi szkłami, a w przypadku osoby noszącej nakrycie głowy zgodnie z zasadami swojego wyznania, fotografia może przedstawiać osobę z nakryciem głowy (pod warunkiem, że fotografie takie są zamieszczone w dokumencie potwierdzającym tożsamość tych osób). Wprowadzone zostały więc zasady dotyczące zdjęcia posiadacza dokumentu analogiczne do fotografii zamieszczanej w dowodzie osobistym.

Na legitymacji muszą się znaleźć oczywiście nazwisko i imię posiadacza, numer PESEL oraz termin ważności legitymacji. Na rewersie legitymacji osoby niepełnosprawnej znajduje się m.in. nazwa powiatowego zespołu, który wydał orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, numer legitymacji. Na wniosek posiadacza legitymacji lub jego przedstawiciela ustawowego (w przypadku dzieci) w legitymacji zostaje na rewersie wpisany symbol przyczyny niepełnosprawności w przypadku osób poniżej 16. roku życia, stopień niepełnosprawności oraz symbol przyczyny niepełnosprawności w przypadku osób powyżej 16. roku życia.

Co bardzo ważne – ze względu na fakt, że legitymacja osoby niepełnosprawnej będzie kolejnym dokumentem w formie karty plastikowej o niemal takich samych wymiarach jak dowód osobisty czy legitymacja emeryta-rencisty – na dokumencie ma znaleźć się skrót LON pisany alfabetem Braille’a.

Uwaga!

Na koniec warto jeszcze podkreślić, że legitymacje dokumentujące niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności, wystawione przed dniem wejścia w życie wyżej omówionych zmian (to jest przed dniem 1 września 2017 r.), zachowują ważność na czas w nich określony. Nie ma więc konieczności natychmiastowej wymiany legitymacji na nową, ponieważ dotychczasowe legitymacje są ważne i nadal będą honorowane przez wszystkie organy publiczne.

Dominika Buchalska, adwokat

Błąd: Nie znaleziono pliku licznika!Szukano w Link do folderu liczników