Działania Fundacji CEDUNIS - Małgorzata Paplińska

Fundacja na Rzecz Centrum Edukacyjnego dla Uczniów Niewidomych i Słabowidzących CEDUNIS powstała w kwietniu 2009 roku, jako odpowiedź na trudną sytuację edukacyjną dzieci niewidomych i słabowidzących uczęszczających do szkół ogólnodostępnych.

Głównym celem Fundacji jest wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów niewidomych i słabowidzących, a także kompleksowe wspieranie rodzin, nauczycieli szkół ogólnodostępnych i integracyjnych oraz wszystkich zaangażowanych w działalność na rzecz osób z dysfunkcją wzroku.

Fundacja realizuje swoje cele między innymi poprzez: diagnozowanie uczniów z niepełnosprawnością wzrokową, opracowywanie i realizowanie indywidualnych programów wsparcia, pomoc w określaniu potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności wzrokowej, kształcenie i przygotowanie kompetentnych kadr poprzez szkolenia, warsztaty (organizowane w szczególności dla nauczycieli, pracowników kuratoriów, poradni psychologiczno-pedagogicznych), podejmowanie działań na rzecz integracji osób widzących i niepełnosprawnych wzrokowo (diagram poniżej).

Fundacja CEDUNIS, bazując na polskich i zagranicznych doświadczeniach, opracowała i wdrożyła model wsparcia ucznia z niepełnosprawnością wzroku nazywany Indywidulanym Planem Wsparcia (IPW), w ramach programu realizowanego na Mazowszu przez Mazowieckie Stowarzyszenie Pracy dla Niepełnosprawnych De Facto i Fundację CEDUNIS (maj 2011 – grudzień 2015).

Wypracowany autorski model IPW obejmuje 5 etapów:

Wieloaspektową diagnozę sytuacji dziecka niewidomego lub słabowidzącego w domu i szkole z wykorzystaniem autorskich, innowacyjnych narzędzi.

Opracowanie indywidualnego programu wsparcia, uwzględniającego integralny rozwój dziecka z niepełnosprawnością wzroku, dostosowanego do jego potrzeb i możliwości.

Realizację indywidualnego programu wsparcia dziecka zarówno w szkole, jak i w domu.

Szkolenia dla nauczycieli, dyrektorów, tyflopedagogów pracujących bezpośrednio z uczniem z niepełnosprawnością wzroku.

Ewaluację każdego z etapów realizacji IPW, przeprowadzaną co pół roku.

Wykorzystywane w diagnozie narzędzia zostały specjalnie opracowane przez dr Małgorzatę Paplińską i dr Joannę Witczak-Nowotną. Inspiracją przy ich tworzeniu były te już istniejące i wykorzystywane przez specjalistów, między innymi w Stanach Zjednoczonych. Autorskie narzędzia diagnostyczne zostały podzielone na cztery grupy zgodnie z obszarami, które badają. Pierwsza zawiera siedem arkuszy diagnostycznych i bada poziom rozumienia różnych pojęć: dotyczących relacji przestrzennych, związanych z wielkością, podstawowymi kształtami, fakturami, z ciężarem, ilością i liczeniem, z dźwiękami oraz z grafiką dotykową. Wyniki diagnozy z użyciem wymienionych narzędzi, dają całościowy obraz funkcjonowania ucznia w obszarze rozumienia tych pojęć, które są istotne dla jego dalszego rozwoju. Nie pozwalają natomiast ocenić poziomu rozumienia pojęć w odniesieniu do reszty populacji niewidomych uczniów w tym samym wieku. Nie to bowiem było celem ani samego badania, ani tworzenia arkuszy. Druga grupa narzędzi służy do oceny umiejętności brajlowskich. Zastosowano istniejące narzędzie badawcze, mianowicie Kwestionariusz oceny umiejętności związanych z pisaniem i czytaniem pisma Braille’a, który dodatkowo sprawdzał również poziom opanowania notacji matematycznej, fizycznej i chemicznej. Trzecia grupa narzędzi zawiera 5 arkuszy ewaluacyjnych, służących do oceny poziomu opanowania następujących czynności życia codziennego: spożywania posiłków (w warunkach domowych), spożywania posiłków poza domem, ubierania się, zarządzania ubraniami, higieny osobistej oraz higieny intymnej i korzystania z toalety. Czwarta grupa narzędzi zawiera jeden, ale za to bardzo obszerny Arkusz diagnostyczny umiejętności związanych z orientacją przestrzenną i samodzielnym, bezpiecznym poruszaniem się dzieci z niepełnosprawnością wzroku. W diagnozie wykorzystano również zaadaptowany do potrzeb programu Arkusz Samooceny Czynności Życia Codziennego (więcej informacji można znaleźć w publikacjach, których źródła zamieszczono na końcu tekstu).

Od kwietnia 2015 roku działa Poradnia CEDUNIS, w której prowadzimy kompleksową diagnozę oraz specjalistyczne zajęcia dla dzieci i młodzieży z dysfunkcją wzroku, zwłaszcza ze szkół ogólnodostępnych i integracyjnych z całej Polski. Organizujemy również warsztaty i konsultacje dla osób pracujących z niewidomymi i słabowidzącymi uczniami, także na terenie placówek. Obecny adres Poradni CEDUNIS w Warszawie to: ul. Kielecka 20 (Mokotów, przy przedszkolu nr 188).

Misją Fundacji CEDUNIS jest także budowanie integracji społecznej uczniów z dysfunkcją wzroku z ich pełnosprawnymi rówieśnikami w przestrzeni szkolnej przez upowszechnianie wiedzy na temat osób niewidomych i słabowidzących, ich potrzeb i możliwości, a przez to obalanie wielu mitów i niwelowanie uprzedzeń. Wśród działań popularyzujących wiedzę na temat osób z dysfunkcją wzroku znalazły się:

Projekt aktywizowania młodzieży z trzech podkarpackich szkół ponadgimnazjalnych do działań wolontariackich na rzecz osób z dysfunkcją wzroku w Lesku, Przeworsku i Mielcu (powołanie trzech grup wolontariuszy, adaptacja budynków szkolnych do potrzeb osób z niepełnosprawnością wzrokową, realizacja dziewięciu kampanii informacyjnych o treści tyflologicznej dla 1600 uczniów i 150 nauczycieli), projekt „Zespoły Aktywnych Uczniów na rzecz społeczności Leska, Przeworska i Mielca”, finansowany przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.

Przeprowadzenie warsztatów dotyczących wspomagania edukacji uczniów z dysfunkcją wzroku w szkołach ogólnodostępnych dla nauczycieli z Gruzji na zlecenie Ośrodka Rozwoju Edukacji w Warszawie.

Przeprowadzenie warsztatów pt. „Jak niewidomi widzą świat?” dla 320 uczniów we współpracy z fundacją Uniwersytet Dzieci.

Prowadzenie warsztatów dla artystów-plastyków, dotyczących tworzenia grafiki dotykowej jako formy udostępniania sztuki osobom z dysfunkcją wzroku, na zlecenie Narodowej Galerii Sztuki Zachęta.

Warsztaty dla audiodeskryptorów z zakresu funkcjonowania osób z dysfunkcją wzroku, na zlecenie Narodowego Instytutu Audiowizualnego.

Warsztaty z tyflografiki Narodowego Instytutu Audiowizualnego i Fundacji Kultura Bez Barier.

Warsztaty w szkołach i przedszkolach.

Osoby zaangażowane w utworzenie i działalność Fundacji to tyflopedagodzy, którzy, łącząc wiedzę akademicką i doświadczenie zdobyte w kraju i poza jego granicami, doskonale orientują się w aktualnej sytuacji edukacyjnej dzieci z dysfunkcją wzroku i najtrafniej odpowiadają na ich potrzeby.

Akronim CEDUNIS można rozwinąć jako:

Centrum Edukacyjne – miejsce, gdzie znajdziesz pomoc i wsparcie.

Edukacja równych szans dla uczniów niewidomych i słabowidzących – nasz cel.

Dla nas ważny jest każdy: uczeń, rodzic i nauczyciel.

Uczeń z dysfunkcją wzroku jest zawsze podmiotem naszych działań.

Nauczyciele mogą liczyć na naszą pomoc.

Inkluzja uczniów niewidomych i słabowidzących naprawdę jest możliwa.

Szkoła – potencjał, który warto wykorzystać.

(strona internetowa Fundacji CEDUNIS www.cedunis.org.pl)

Wybrane publikacje na temat działań Fundacji CEDUNIS

Paplińska M., Witczak-Nowotna J. (2015), Kompleksowa diagnoza dziecka niewidomego, jego sytuacji w domu i szkole – studium przypadku. W: B. Antoszewska, M. Wójcik (red.), Diagnoza i metody wspomagania rozwoju. UWM, Olsztyn, s. 71-89.

Paplińska M., Witczak-Nowotna J. (2015), Indywidualny Plan Wsparcia ucznia niewidomego, jego rodziców i nauczycieli – studium przypadku W: M. Wójcik, B. Antoszewska (red.), Edukacja i rehabilitacja dzieci z niepełnosprawnością. UWM, Olsztyn, s. 161-182.

Paplińska M., Witczak-Nowotna J. (2015), Tyfloedukacja jako element budowania integracji społecznej uczniów niewidomych i słabowidzących w edukacji włączającej. W: K. Czerwińska, M. Paplińska, M. Walkiewicz-Krutak (red.), Tyflopedagogika wobec współczesnej przestrzeni edukacyjno-rehabilitacyjnej. APS, Warszawa.

Paplińska M., Witczak-Nowotna J. (2015), Model aktywizowania uczniów do działań obywatelskich na rzecz osób z dysfunkcją wzroku – pozytywne implikacje edukacji włączającej. W: B. Szczupał, A. Giryński, G. Szumski (red.), W poszukiwaniu indywidualnych dróg wspierających wszechstronny rozwój osób z niepełnosprawnością. APS, Warszawa, s. 288-298.

Paplińska M., Witczak-Nowotna J. (2013), Indywidualny program wspierania uczniów z dysfunkcją wzroku w płockich szkołach. W: M. Z. Babiarz, M. Rutkowski (red.), Dziecko ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi – pedagogiczne dylematy przestrzeni rozwoju integralnego. UJK, Kielce, s. 243-266.

Małgorzata Paplińska, Wiceprezes Fundacji CEDUNIS

Błąd: Nie znaleziono pliku licznika!Szukano w Link do folderu liczników

Dodano: 03-01-2018 14:09:12