Czy rynek pracy się zmienia – Jagoda Rumniak

Czy sytuacja na rynku pracy się poprawia? Jaka jest pozycja osób z niepełnosprawnościami? Czy pojawiają się wokół nas nieodwracalne zmiany? Od ponad dwudziestu lat w Polsce można wyraźnie zaobserwować, że aktywność zawodowa jest niemal cały czas na tym samym poziomie. Jeśli chodzi jednak o ludzi z niepełnosprawnościami, to jest to z kolei jeden z najniższych wskaźników w Europie – wynosi około 20 procent. Co więcej, znaczący wpływ wywarła zmiana ustawy o emeryturach. W jaki sposób? Spowodowała ona, że pracownicy, którzy odeszliby na emeryturę w ciągu najbliższych trzech lat, robią to obecnie przeważnie w trakcie jednego roku. To zasadnicza różnica. Ma to swój wpływ także na rynek pracy osób niepełnosprawnych. Jak to się objawia? Tutaj także nastąpiła duża redukcja, ponieważ najwięcej z nich, według danych statystycznych, znajduje się w najstarszej grupie wieku przedemerytalnego. Spowodowało to odejście wielu zatrudnionych, a powstałe deficyty sprawiają, że łatwiej znaleźć pracę.

A co z okolicznością epidemii koronawirusa COVID-19? Czy pandemia wpłynęła w jakiś sposób na rynek pracy? Według danych z raportu z 2018 roku „The future of work in Europe”, znanej organizacji McKinsey Global Institute, aż 59 ze wszystkich 230 milionów miejsc pracy w Europie było zagrożonych z powodu COVID-19. Eurostat podał z kolei równie ciekawe informacje, że w ostatnim kwartale 2019 roku stopa bezrobocia w Europie wynosiła 6,4 procent. Jednak już rok później, czyli na początkach pandemii, w czwartym kwartale 2020 roku było to aż 7,5 procent. Różnica jeden procent zdaje się być niewielka? Może spojrzymy na to inaczej, gdy uzmysłowimy sobie, że ten jeden procent to aż 1,951 miliona potencjalnych pracowników! W ciągu jednego roku w Europie liczba osób bezrobotnych wzrosła o prawie dwa miliony. To ogromna grupa ludzi. Ludzi, którzy nagle zostali pozbawieni pracy, często jedynego zarobku, sposobu utrzymania się, a w konsekwencji godności i wiary we własne możliwości.

W Polsce z kolei w ciągu danego roku do osób bezrobotnych dołączyło kolejne pięćdziesiąt osiem tysięcy osób. A jak dokładnie sprawa się miała z osobami niepełnosprawnymi? Za sprawą Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) możemy dostrzec, że wskaźnik aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych w drugim kwartale 2018 roku wynosił 17,4 procent, wzrósł o 0,1 procent w analogicznym okresie w 2019 roku, lecz z kolei spadł do 16,6 procent w drugim kwartale roku 2020. Na podstawie podanych informacji możemy zaobserwować ewidentny spadek liczby osób aktywnych zawodowo z niepełnosprawnościami aż o dziesięć tysięcy. 

Powyższe dane nie napawają optymizmem. Przejdźmy zatem do zdecydowanie przyjemniejszych i bardziej pozytywnych statystyk. Otóż coraz więcej firm docenia pracowitość, zaangażowanie osób z niepełnosprawnościami. Przejawia się to również tym, że zwiększa się liczba przedsiębiorstw zatrudniających osoby niepełnosprawne. Są one postrzegane jako bardziej lojalni i zaangażowani pracownicy. Przez wiele lat pojawiał się pewien mit, głoszący, iż dostosowanie stanowiska pracy do takiej osoby jest niesamowicie kosztowne. To nieprawda. Dobrze przemyślane warunki i zagospodarowana przestrzeń wcale nie wymagają dużych nakładów finansowych, a wręcz mogą zaskoczyć. Należy zaznaczyć, że zatrudnienie osoby z niepełnosprawnościami niesie wiele korzyści dla pracodawcy. Jakich na przykład? Przede wszystkim istotny jest fakt, że jeśli ktoś nie zatrudnia w swojej firmie osoby niepełnosprawnej, musi dokonywać wpłat do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Podatek na PFRON musi płacić każdy przedsiębiorca zatrudniający powyżej dwudziestu pięciu osób, jeśli mniej niż 6 procent jego pracowników to osoby niepełnosprawne. Zatem zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami to „sam zysk”. Co więcej, jak doskonale wiedzą czytelnicy Tyfloserwisu, takie firmy mogą starać się o dofinansowania z tytułu zatrudnienia osoby z orzeczoną niepełnosprawnością. Taki zabieg ma na celu zachęcanie pracodawców do otwartości na różne grupy społeczne, a dla ubiegających się o posadę – zapewnienie godnej pracy oraz tych samych szans i zasad zatrudnienia co dla osób pełnosprawnych. Takie działanie się sprawdza, co odzwierciedlają liczne statystyki.

Mam wrażenie, że powoli zmieniają się również potrzeby, świadomość i oczekiwania samych osób niepełnosprawnych, które coraz częściej nie chcą żyć na łasce systemu. Które nie dają się wykorzystywać fikcyjnym zakładom pracy chronionej zatrudniającym za marne grosze lub „tylko na papierku”. Które mówią otwarcie, że trzeba znać swoją wartość i cenić się. Cenić swój czas, swoją energię, swoje umiejętności.

Fundamentem każdego działania jest pozytywne myślenie i otwarta postawa. Jeśli będziemy nastawiać się negatywnie, na zasadzie: „Na pewno mi się nie uda”, „Nie dam rady” – nasz mózg nastawi się na to i faktycznie wydarzy się coś w rodzaju psychologicznej samospełniającej się przepowiedni, bo tak właśnie skonstruowany jest ludzki umysł. Według badań opublikowanych w 2006 roku przez czasopismo „Science”, kobiety, którym przed testem z matematyki wspomniano, że mężczyźni są bardziej utalentowani z matematyki – osiągały zdecydowanie gorsze wyniki od tych kobiet, którym powiedziano, że różnice w zdolnościach matematycznych między płciami nie istnieją. Pozytywne nastawienie – jak widać – to podstawa! I tego Państwu życzę w poszukiwaniach wymarzonej pracy i tak ogólnie, w życiu.

Jagoda Rumniak

 

Błąd: Nie znaleziono pliku licznika!Szukano w Link do folderu liczników

Artykuł publikowany w ramach projektu „TYFLOSERWIS 2021–2024 INTERNETOWY SERWIS INFORMACYJNO-PORADNICZY", dofinansowany ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Dodano: 22-03-2022 23:40:23