Treść strony
Pomoce nieoptyczne - Grażyna Machura
Poza ważnym działem przyrządów optycznych, poprawiających funkcjonowanie w codziennym życiu, osoby słabowidzące doceniają też pomoce określane jako nieoptyczne.
Należy przede wszystkim wymienić:
- § oświetlenie,
- § kontrast,
- § kolor.
Wraz ze starzeniem się wzrasta zapotrzebowanie na lepsze tj. silniejsze oświetlenie. Jest to związane ze zmianami zachodzącymi w gałce ocznej. I tak źrenica u osoby starszej zatraca zdolność do rozszerzania się, co ma bezpośredni związek z dostosowywaniem się (adaptacją) do różnych warunków oświetleniowych (także gorszych). Soczewka wraz z upływem lat traci przejrzystość, staje się pożółkła i nie tak jednorodna jak u osoby młodej. Przez to zdecydowanie mniej światła dociera do oka osoby starszej. Poprawa warunków oświetleniowych u większości osób starszych i słabowidzących zdecydowanie pozytywnie wpływa na funkcjonowanie i bezpośrednio na czytanie.
Innym bardzo ważnym elementem związanym ze światłem jest jego barwa, inaczej temperatura barwy, wyrażana jest w Kelwinach.
Im światło jest bardziej białe, tym wyższą ma temperaturę barwy, np. światło popularnej żarówki to ok. 2700 K, halogenowe – 4100 K, dioda LED – 5100 K, a światło dzienne – powyżej 6500 K.
W zależności od funkcjonalnych skutków schorzenia wzroku – stosując różne barwy światła – można zyskać lepsze widzenie, bardziej kontrastowe.
Odpowiednio dobrane oświetlenie ułatwia funkcjonowanie w pomieszczeniu, ułatwia czytanie, a także wykonywanie codziennych czynności.
Lampy służące do czytania lub pracy powinny mieć elastyczne/ruchome ramię, pozwalające na ukierunkowanie światła, oraz regulację jego natężenia poprzez zmianę odległości źródła światła. W miejscach trudno dostępnych dla oświetlenia, np. szafy, można wykorzystać czołówkę – latarkę zakładaną na głowę.
Obok światła ważne jest zastosowanie do potrzeb osób słabowidzących odpowiedniego kontrastu i koloru, które ułatwiają funkcjonowanie we własnym mieszkaniu, np. w odnajdywaniu drzwi, mebli i różnych przedmiotów codziennego użytku. Jeżeli masz jasną zastawę a stół wykonany z jasnego drewna, możesz dokonać łatwej adaptacji poprzez użycie ciemnego obrusa.
Nie sposób nie wspomnieć w tym miejscu o bardzo ważnym przyrządzie nieoptycznym, jakimi są okulary z filtrami medycznymi podwyższające kontrast i chroniące siatkówkę oka przed szkodliwym promieniowaniem.
Soczewki z filtrem podobnie jak intensywne odpowiednie światło zazwyczaj poprawiają kontrast widzenia i chronią przed szkodliwym promieniowaniem m.in. ultrafioletowym. Soczewki te po prostu blokują określoną część widma, odcinając określoną długość fali w zależności od właściwości filtra.
Okulary z powłoką Blue Blocker są łatwe do rozpoznania dzięki charakterystycznym zabarwieniom tj. żółtym, pomarańczowym czy czerwonym. Kolor zależny jest od długości fali, jaką dany filtr odcina.
Odcięcie przy 450nm (nanometrów) – filtr o barwie żółtej – oznacza, że wszystkie fale o długości mniejszej niż 450nm zostaną odcięte, nie ma absolutnie żadnej transmisji światła ciemnoniebieskiego, fioletowego ani oczywiście promieniowania UV.
W przypadku osób, u których występuje beztęczówkowość (aniridia) czy albinizm oczny – takie okulary z powłoką Blue Blocker wraz z filtrem UV są niezbędne. Często wskazane jest zastosowanie oprawki typu gogle (osłona boczna i górna). Kolorowe filtry łagodzą też olśnienia i poprawiają kontrast przy czytaniu – mowa jest tu o filtrach fotograficznych, kładzionych bezpośrednio na kartkę np. książki. Są one szczególnie przydatne osobom ze światłowstrętem – wrażliwym też na odblask od białej kartki.
Jeżeli mówimy o czytaniu – ważną pomocą może okazać się podstawka do czytania – tekst jest na wysokości wzroku (ważne przy ubytkach w polu widzenia), mamy wygodną pozycję ciała i łatwiej jest doświetlić czytaną stronę. Zastosowanie szerokiej zakładki, wykonanej z ciemnego, matowego kartonu pozwoli łatwo odnajdywać się w tekście.
Zachęcam do wzięcia pod uwagę powyższych wskazówek. Niech nie ograniczenia, ale sposoby ich rozwiązywania staną się najważniejsze!
Grażyna Machura, rehabilitant wzroku
Błąd: Nie znaleziono pliku licznika!Szukano w Link do folderu licznikówDodano: 07-10-2016 18:10:41
